Trong thời gian qua, sự nhập nhằng giữa nước mắm truyền thống và nước chấm công nghiệp đang khiến người tiêu dùng vô cùng hoang mang. Rất nhiều người đang dần học cách tự làm nước mắm từ cá và tép nhằm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và tiết kiệm chi phí tiêu dùng. Bài viết dưới đây, Triệu Phú Nông Dân sẽ hướng dẫn bà con cách tự làm nước mắm từ cá đồng tại nhà, vừa để dùng cho gia đình, vừa có thể kinh doanh tăng thêm thu nhập.
I. Chuẩn bị nguyên liệu làm nước mắm
Để có được những chai nước mắm ngon thì khâu chọn nguyên liệu vô cùng quan trọng. Nếu nguyên liệu không sạch thì nước mắm không bao giờ dậy mùi, có màu sắc đẹp mắt mà thậm chí còn bị hỏng, bị thối.
Nguyên liệu được làm nước mắm từ cá đồng thì nên chọn cá rô đồng hoặc cá trắng. Những con cá có kích thước vừa phải, còn tươi sống, không làm từ cá ươn, cá đã có mùi thối. Số lượng nguyên liệu để làm một hũ nước mắm bạn nên căn chỉnh như sau:
- 3kg cá rô, cá trắng
- 1kg muối
- Hũ thủy tinh
Đặc biệt, số lượng muối phải đảm bảo tương ứng với trọng lượng cá để cá không bị thối. Các cơ sở làm nước mắm truyền thống thường muối tỉ lệ 3:1 hoặc 4:1 (tức là 3 hoặc 4kg cá thì cho 1kg muối). Nên muối bằng hũ thủy tinh hoặc hũ sành sứ để đảm bảo chất lượng mắm ngon nhất.
II. Cách làm nước mắm cá đồng
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu cá
Cá sau khi mua về bạn cần rửa sạch cho đến khi không còn nhớt. Cá cần mổ bụng bỏ hết ruột đối với cá to, con nhỏ thì đem rửa sạch, vớt ra cho ráo nước. Như đã nói ở trên, chỉ nên chọn con nhỏ hoặc vừa để dễ dàng cho vào hũ và nước mắm nhanh được ăn hơn.
Để loại bỏ hết nhớt một lần nữa cũng như mùi tanh thì bạn có thể ngâm cá với 2 thìa muối nước muối loãng. Thời gian ngâm khoảng 30 phút sau đó rửa sạch với nước một lần nữa.
Bước 2: Xử lý hũ thủy tinh, hũ sành sứ
Hũ thủy tinh cần phải đảm bảo sạch 100%. Để khử trùng thì bạn cần luộc với nước sôi, nhưng chỉ khoảng 1 phút là vớt ra tránh nhiệt làm vỡ bình. Bỏ hũ thủy tinh ở nơi thoáng mát để làm khô tự nhiên.
Bước 3: Ướp cá
Cá đã được rửa sạch để ráo nước thì bạn cho vào một cái chậu, trộn cùng muối theo tỉ lệ 3:1, cứ 3kg cá thì cho 1kg muối. Khi muối đã tẩm đều trên cá thì lần lượt xếp cá vào hũ thủy tinh, đậy kín nắp để bảo quản nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời chiếu vào
Bước 4: Xử lý hũ cá muối
Sau khoảng 48 tiếng khi đậy nấp bạn cần mở nắp ra và dùng tay đã đeo găng đảo qua lại vài lần cho muối và cá trộn lẫn vào nhau sau đó đậy kín nắp. Cứ ngâm như vậy trong vòng 15 ngày là nước mắm có thể chắt ra ăn được. Càng để lâu thì nước mắm càng ngon.
III. Lưu ý quan trọng khi tự làm nước mắm từ cá đồng
1. Về nguyên liệu
Nước mắm làm từ cá đồng tại nhà không bao gồm chất bảo quản nên từng khâu lựa chọn nguyên liệu, xử lý nguyên liệu đến thời gian ướp cần được thực hiện một cách nghiêm ngặt.
- Cá cần chọn loại đúng cá đồng là tốt nhất, chất lượng thịt được đảm bảo và không tồn dư hóa chất công nghiệp.
- Muối để ướp cá phải là muối hột, trắng vì loại này không chứa bất kỳ tạp chất nào, đảm bảo nước mắm được ngon nhất.
2. Về vật dụng ướp cá – muối
Hiện nay, nhiều gia đình thường tận dụng các hũ nhựa để ướp cá, muối cá. Tuy nhiên, đây là một dụng cụ không an toàn chút nào vì phần lớn nhựa ngoài thị trường là nhựa tái chế, nhựa độc hại. Khi dùng để muối đựng thức ăn lâu ngày sẽ thải ra chất độc khá nguy hiểm.
Một số người có kinh nghiệm muối cá ngon có cách kiểm soát mùi vị tự nhiên rất hấp dẫn. Họ đã sử dụng thêm một phần trái dứa hoặc mật ong xịn, nước đường có tác dụng làm nước mắm thơm, dậy mùi đồng thời giúp màu sắc đẹp, cân bằng độ mặn của nước mắm.
3. Về quy trình ủ cá
Quá trình ủ nước mắm rất quan trọng, nếu bất cẩn thì khiến mắm dễ xuất hiện bọ, bị ruồi nhặng, chuột tấn công nếu không đậy nắp kín. Muốn cá mau ngấm muối, mau tan thì cứ khoảng nửa tháng lại đảo cá một lần vừa giúp cá mau tan và màu sắc cũng đồng đều hơn.
Nước mắm đạt tiêu chuẩn phải có màu sắc từ cánh gián đến vàng rơm tùy vào loại cá và điều kiện thời tiết. Mùi thơm đặc trưng không quá nặng mùi và khi nếm có vị mặn vừa miệng và hậu ngọt tự nhiên. Nước mắm tự làm truyền thống không phải bỏ thêm bất kỳ gia vị nào khi thưởng thức mà vẫn ngon.
Chúc bà con thành công!
Trên thị trường hiện nay có không ít các hãng sản xuất nước mắm lấy tiếng là nước mắm truyền thống nhưng qua kiểm soát, đánh giá thì gần như 90% là làm theo hình thức công nghiệp. Đặc biệt có sử dụng nhiều phụ gia tạo ngọt, tạo màu, tạo mùi khá nguy hiểm. Chưa kể nước mắm giả tràn lan trên thị trường không thể kiểm soát hết được.
Chỉ cần bỏ ra vài tiếng đồng hồ để ướp cá đồng làm nước mắm bạn và gia đình sẽ cảm thấy an toàn hơn khi sử dụng nước mắm không thể thiếu trên mâm cơm bất kỳ lúc nào.
Chúc bà con thành công!
